Andere teksten


Copyright (C) 1985, 1993 Free Software Foundation, Inc.

Permission is granted to anyone to make or distribute verbatim copies of this document, in any medium, provided that the copyright notice and permission notice are preserved, and that the distributor grants the recipient permission for further redistribution as permitted by this notice.

Modified versions may not be made.

Het GNU Manifest

     
     Het GNU Manifest, hieronder, is geschreven door Richard 
     Stallman aan het begin van het GNU Project,   om  deel-
     nemers  en steun te vragen.  De  eerste paar jaren werd 
     dit  document  regelmatig  bijgewerkt  om  het relevant  
     te houden, maar nu  lijkt het  het  beste  om het in de
     oorspronkelijke vorm aan te bieden.
     
     Sindsdien  zijn  we  tegen  een  paar kleine, maar vaak
     voorkomende  misverstanden aangelopen, veroorzaakt door 
     onduidelijke bewoordingen.In 1993 zijn daarom voetnoten 
     toegevoegd op plaatsen waar dat nodig was.

     Voor up-to-date informatie over bechikbare GNU software,
     raadpleegt u a.u.b. onze
     web server, in het bijzonder onze
     software-lijst.

Wat is GNU? Gnu is geen Unix!

 [image of What's GNU]

Translations of the GNU Manifesto are available in Italian, German, Russian, Korean, Swedish, Japanese, and French.

GNU, een afkorting van Gnu's Not Unix, is de naam van het complete Unix-compatible softwaresysteem dat ik aan het schrijven ben, met de bedoeling het te geven aan iedereen die er een toepassing voor heeft. (1) Enkele andere vrijwilligers helpen mee. Er is behoefte aan bijdragen in de vorm van tijd, geld, programma's en apparatuur.

Tot nu toe hebben we een Emacs texteditor, met Lisp voor het schrijven van commando's, een source-level debugger, een yacc compatible parser generator, een linker, en ongeveer 35 utilities. Een shell (command-interpreter) is bijna klaar. Een nieuwe, optimaliserende C-compiler heeft zichzelf al gecompileerd, en zal misschien dit jaar uitkomen. Het begin van de kernel is er al, maar om Unix te kunnen nabootsen heeft deze nog veel meer features (lees: werk) nodig. Zodra de kernel en de compiler af zijn, zal het mogelijk zijn om een GNU-systeem uit te brengen waarmee programma's ontwikkeld kunnen worden. Als zetsysteem zullen we TeX gebruiken, hoewel er ook aan een versie van nroff gewerkt wordt. Ook zullen we het gratis, en bovendien portable X window systeem gebruiken. Hierna brengen we een portable Common Lisp, een Empire spel, een spreadsheet, en honderden andere dingen uit, voorzien van on-line documentatie. We hopen om uiteindelijk alles wat een Unix-systeem normaal heeft aan te kunnen bieden.

GNU zal Unix-programma's kunnen draaien, maar zal geen identieke kopie zijn van Unix. We zullen waar we kunnen verbeteringen aanbrengen, gebaseerd op onze ervaring met andere besturingssystemen. In het bijzonder zullen we langere bestandsnamen, bestandsversienummers, een crashproof bestandssysteem, bestandsnaamcompletie, terminalonafhankelijke beeldschermondersteuning, en misschien uiteindelijk een op Lisp gebaseerd windowsysteem waardoor meerdere Lisp-programma's en gewone Unix-programma's één scherm kunnen delen. C en Lisp zullen allebei gebruikt kunnen worden als systeemprogrammeertaal. We zullen proberen om UUCP, MIT Chaosnet en de Internet protocols voor communicatie te ondersteunen.

GNU is gericht op machines met virtual memory, in de 68000/16000 klasse, omdat het op deze machines het makkelijkst te implementeren is. De extra inspanning die nodig is om het op eenvoudiger computers te laten werken zal gevraagd worden van degenen die GNU op dit soort machines wil draaien.

Om spraakverwarring te voorkomen: De `G' in `GNU' dient uitgesproken te worden.

Waarom ik GNU schrijf

Ik beschouw het als een gouden regel dat, als ik een programma waardeer, ik dit programma met anderen die het kunnen waarderen moet delen. Softwareverkopers willen de gebruikers verdelen om te kunnen heersen, dus ze dwingen iedere gebruiker de programma's niet met anderen te delen. Ik weiger om op deze manier mijn solidariteit met anderen te breken. Het is onmogelijk voor mij om in eer en geweten een nondisclosure agreement of een licentieovereenkomst te tekenen. Jaren heb ik in het Artificial Intelligence Lab gevochten om deze en andere naarheden tegen te gaan, maar uiteindelijk gingen ze te ver: Ik kon niet in een instelling blijven waarin zulke dingen tegen mijn wil gedaan werden.

Opdat ik in staat zal zijn om op eervolle wijze met computers om te kunnen blijven gaan, heb ik besloten om een behoorlijke hoeveelheid vrije software samen te stellen, zodat ik geen niet-vrije software hoef te gebruiken. Ik heb ontslag genomen bij het AI lab om te zorgen dat het MIT (Massachusetts Institute of Technology) niet op wettelijke gronden kan voorkomen dat ik GNU weggeef.

Waarom GNU Unix-compatible zal zijn

Unix is niet mijn idealbeeld van een systeem, maar het is niet al te slecht. De grondslagen van Unix lijken degelijk te zijn, en ik denk dat ik Unix' tekorten kan aanvullen zonder deze te verknoeien. En een systeem wat Unix-compatible is is natuurlijk gemakkelijk aan te wenden voor velen.

Hoe GNU beschikbaar gemaakt zal worden

GNU is niet `public domain'. Iedereen mag het aanpassen en verspreiden, maar niemand mag de voorwaarden waaronder het verspreid wordt aanpassen. Daarmee bedoel ik dat propriëtaire (18k characters) aanpassingen niet toegestaan zijn. Ik wil de vrijheid van alle GNU-versies veilig stellen.

Waarom vele andere Programmeurs mee willen helpen.

Ik heb vele andere programmeurs gevonden die enthousiast zijn over GNU, en graag mee willen helpen.

Veel programmeurs zijn ontevreden met het vercommercialiseren van de systeemsoftware. Ze verdienen erdoor wel meer geld, maar ze moeten andere programmeurs als concurrenten zien, in plaats van als kameraden. Het fundamentele tonen van vriendschap tussen programmeurs is het delen van programma's. Marketingregelingen die nu vaak gebruikt worden verbieden programmeurs om anderen als vrienden te behandelen. De softwarekoper moet kiezen tussen vriendschap of de wet. Velen kiezen natuurlijk voor het eerste, maar mensen die in de wet geloven voelen zich daarbij niet op hun gemak. De cynischen gaan geloven dat programmeren enkel broodwinning is.

Door GNU te gebruiken in plaats van propiëtaire programma's kunnen we vriendelijk zijn tegen iedereen èn de wet respecteren. Daarbij dient GNU als een voorbeeld en banier om anderen te inspireren om ons te helpen. Dit kan ons een gevoel van harmonie geven dat niet te krijgen is bij het gebruik van niet-vrije software. Ongeveer de helft van alle programmeurs waar ik mee praat vindt dit belangrijker dan geld.

Hoe jij mee kan helpen

Ik vraag computerfabrikanten om donaties in de vorm van computers en geld. Ik vraag individuen om bijdragen in de vorm van programma's en werk.

Als je computersystemen doneert kun je verwachten dat GNU vroegtijdig op deze systemen zal draaien. De machines moeten complete, bruikbare systemen zijn, geschikt voor gebruik in woonwijken, en ze moeten geen ingewikkelde koeling- of energievoorziening eisen.

Ik heb ontdekt dat erg veel programmeurs bereid zijn om part-time aan GNU mee te werken. Co-ordinatie is vaak een probleem voor dit soort part-time samenwerkingen, maar voor Unix bestaat dit probleem niet. Een compleet werkend Unix-systeem bevat honderden utilites, elk apart gedocumenteerd. De interface wordt bepaald door Unix-compatibliteit. Als iedere medewerker een compatible alternatief voor een enkel Unix-programma kan schrijven dat het origineel zo goed nabootst dat het naadloos aansluit in een Unix-systeem, zullen deze programma's ook naadloos kunnen samenwerken. Zelfs als we rekening houden met Murphy's law zal het geen onuitvoerbaar probleem worden de programma's samen te laten werken. (De kernel zal natuurlijk een hechtere samenwerking eisen, en er zal door een kleine, hechte groep aan gewerkt worden)

Met gelddonaties kan ik misschien een paar mensen part- of fulltime in dienst nemen. Het salaris zal niet hoog zijn, gemeten naar programmeurmaatstaven, maar ik zoek mensen voor wie gemeenschapsgevoel net zo belangrijk is als geld verdienen. Ik zie dit als een methode om toegewijde mensen in staat te stellen hun volledige energie op GNU te richten, zonder dat ze zich over geld zorgen hoeven te maken.

Waarom alle computergebruikers er baat bij zullen hebben

Zodra GNU klaar is zal goede systeemsoftware net zoveel kosten als lucht, en even beschikbaar zijn. (2)

Dit houdt meer in dan iedereen de kosten van Unix besparen, het betekent dat veel dubbel werk wat nu gedaan wordt met het namaken van Unix vermeden zal worden. Deze besparing zal ten goede komen van de technologische vooruitgang.

De sourcecode van het complete systeem zal voor iedereen beschikbaar zijn. Dit betekent dat een gebruiker die aanpassingen aan het systeem wil maken, altijd in staat zal zijn om ze zelf te maken, of een programmeur of bedrijf aan te stellen om de aanpassingen voor hem te maken. Gebruikers zullen niet langer afhankelijk zijn van één programmeur of bedrijf wat het alleenrecht op de sourcecode heeft en als enige het recht en de mogelijkheden om veranderingen aan te brengen.

Scholen zullen een veel educatiever systeem aan kunnen bieden door studenten aan te moedigen de sourcecode te bestuderen en te verbeteren. Het computerlab van Harvard had vroeger de regel dat geen programma op de computer mocht draaien waarvan de sourcecode niet ter inzage voor iedereen was, en hield zich aan de regel door bepaalde programma's niet toe te staan. Dit was een bron van inspiratie voor mij.

En als laatste, de kosten gemoeid met het bepalen wie er nou eigenlijk de systeemsoftware bezit, en wat toegestaan is om te veranderen zullen niet meer bestaan.

Regelingen om mensen te laten betalen voor het gebruik van een programma, inclusief het licenseren van kopiëen vragen altijd een geweldige prijs van de gemeenschap vanwege het moeizame proces nodig om uit te vogelen waarvoor een gebruiker moet betalen. En iedereen dwingen om zich aan de regelingen te houden kan alleen in een politiestaat. Stel je een ruimtestation voor waar lucht schaars is, omdat het via een duur proces gemaakt moet worden. Iedereen per liter lucht laten betalen kan dan misschien wel eerlijk zijn, maar het is niet redelijk iedereen een gasmasker met een metertje er op te laten dragen, met TV camera's die in de gaten houden of iemand hem niet stiekem afneemt.

Het overnemen van een programma, of van delen van een programma, is iets dat voor een programmeur zo nuttig en zo natuurlijk is als ademen. Het dient vrij te zijn.

Een paar argumenten tegen GNU die gemakkelijk te weerleggen zijn

"Als het gratis is zal niemand het gebruiken, omdat ze geen ondersteuning krijgen."

"Je moet geld voor de programma's vragen om de technische ondersteuning te kunnen betalen."

Als mensen liever geld zouden betalen voor GNU mét service dan GNU gratis krijgen zonder service, lijkt het mij dat een bedrijf dat alleen service voor GNU programma's biedt toch met winst moet kunnen draaien. (3)

Je moet ook onderscheid maken tussen ondersteuning in de vorm van echt programmeerwerk, en ondersteuning in de vorm van begeleiding Op het eerste kun je bij een softwareverkoper niet vertrouwen. Als jij de enige bent met een specifiek probleem, dat zal de softwareverkoper zich niets van jouw klacht aantrekken.

Als jouw bedrijf op ondersteuning moet kunnen vertrouwen, is de enige écht veilige manier om alle sourcecode en tools zelf in huis te hebben, Zodat je iedereen kunt aannemen om het probleem te verhelpen; je lot ligt niet in handen van de softwareverkoper. Met Unix is de prijs die voor de sourcecode gevraagd wordt te hoog om binnen het bereik van de meeste bedrijven te zijn. Met GNU zal dit simpel zijn. Het kan zijn dat er geen competente individuen beschikbaar zijn, maar dit is niet aan GNU te wijten.

De gebruikers die niets van computers afweten hebben echter begeleiding nodig. Dingen die ze makkelijk zelf kunnen doen moeten voor hun gedaan worden omdat ze niet weten hoe het moet.

Dit soort diensten zouden verleend kunnen worden door bedrijven die uitsluitend begeleiding en reparatiediensten aanbieden. Als het waar is dat gebruikers liever geld betalen om service te krijgen, zullen ze ook bereid zijn om de service los te kopen, als ze de programma's gratis gekregen hebben. De serviceaanbieders zullen concurreren op kwaliteit en prijs, omdat gebruikers niet aan hen gebonden zijn. En gebruikers die dit soort diensten niet nodig hebben hoeven er ook niet voor te betalen.

"Het is niet mogelijk om veel mensen te bereiken zonder reklame, en dus moet je geld voor je programma's vragen om dit te kunnen betalen"

"Het heeft geen zin om reklame te maken voor een programma wat toch gratis is."

Er zijn verschillende gratis of zeer goedkope media die aangewend kunnen worden om computergebruikers in grote getalen over iets als GNU te informeren. Maar het kan waar zijn dat met reclame meer gebruikers te bereiken zijn. Als dit echt zo is moet een bedrijf dat aanbiedt voor een vergoeding GNU te kopiëren en te verzenden winstgevend genoeg zijn om advertenties te kunnen betalen. Op deze manier betalen alleen de gebruikers die baat hebben gehad van de advertenties.

In het andere geval, als veel mensen GNU van vrienden krijgen, en zulke bedrijven niet succesvol zijn, zal dit bewijzen dat GNU geen reclame nodig had. Waarom zijn voorstanders van de vrije markt niet bereid de vrije markt dit te laten beslissen? (4)

"Mijn bedrijf heeft een commerciëel besturingssysteem nodig om een voorsprong op de concurrentie te krijgen."

GNU zal de factor besturingssystemen uit de concurrentiestrijd verwijderen. Je zult op dit gebied geen voorsprong hebben op anderen, maar ook geen achterstand. Je zult met ze in andere gebieden moeten concurreren, niet op dit gebied. Als jouw bedrijf besturingssystemen verkoopt is dat jammer voor jou. Als jouw bedrijf iets anders verkoopt kan GNU voorkomen dat je de dure besturingssystemenbranche wordt ingeduwd.

Ik zou graag zien dat de ontwikkeling van GNU ondersteund wordt door donaties van fabrikanten en gebruikers, zodat de kosten voor ons allemaal gedrukt worden. (5)

"Verdienen programmeurs geen beloning voor hun creativiteit?"

Als iets een beloning verdient, zijn het wel bijdragen aan een gemeenschap. Creativiteit kan een bijdrage zijn, als de gemeenschap vrij is om de opbrengst te gebriken. Als programmeurs beloond dienen te worden voor het scheppen van innovatieve programma's, dienen ze volgens dezelfde logica gestraft te worden als ze het gebruik van die programma's beperken.

"Mag een programmeur niet om een beloning voor zijn creativiteit vragen?"

Er is niets verkeerds aan het verwachten van loon voor je werk, net zomin als de doelstelling je inkomen toe te laten nemen, zolang de middelen daarvoor gebruikt niet destructief zijn. Maar de middelen die op het moment gangbaar zijn in de softwarebranche zijn dat wèl.

Geld persen uit gebruikers van een programma door de mate waarin ze het mogen gebruiken te limiteren is destructief omdat de restricties de manieren en de mate waarin het programma kan worden gebruikt verminderen. Dit vermindert ook de hoeveelheid welvaart die de mensheid uit het programma kan halen. Waar moedwillig voor limitatie word gekozen, is vernietiging een van de vervelende gevolgen.

De reden waarom een goede burger niet op deze manier poogt zichzelf te verrijken is omdat als iedereen dit zou proberen we allemaal een stuk armer zouden worden door de wederzijdse welvaartsvernietiging. Dit is gebaseerd op de ethiek van Kant, of de Gouden Regel. Omdat ik de gevolgen die zullen komen als iedereen informatie hamstert niet op prijs stel, kan ik het ook niet goed vinden als een enkeling het doet. Anders gezegd, het verlangen beloond te worden voor creativiteit is geen geldige reden om de wereld toegang tot de creativiteit te ontzeggen.

"Zullen programmeurs nog wel geld verdienen?"

Ik zou kunnen antwoorden dat niemand gedwongen wordt om programmeur te worden. De meesten onder ons zijn niet in staat om geld te verdienen door op straat gekke gezichten te trekken, Maar dit betekent niet dat we gedwongen zijn om dit ons hele leven te doen en te verhongeren.

Maar dit is een verkeerd antwoord, omdat het de veronderstelling die in de vraag zit voor waar aanneemt; Dat zonder propriëtaire software programmeurs niet betaald kunnen worden.

De reden dat programmeurs niet van de honger zullen omkomen is dat het nog steeds mogelijk zal zijn om voor programmeren betaald te krijgen, zij het niet zoveel als nu.

Het beperken van de mate waarin software verspreid mag worden is niet de enige manier waarop handel kan worden gedreven in de softwarebranche. Het is de populairste, omdat het het meeste geld opbrengt. Als het verboden zou zijn, of als de consument het niet zou accepteren zouden softwarebedrijven andere manieren zoeken om geld te verdienen. En die zijn er altijd.

Programmeren zal op die nieuwe manier waarschijnlijk niet zo winstgevend zijn als het nu is, maar dat is geen argument tegen verandering. Het salaris dat administratief personeel nu ontvangt wordt niet als onrechtvaardig beschouwd, en als programmeurs het zelfde zouden verdienen zou dit evenmin onrechtvaardig zijn.(In de praktijk zullen programmeurs echter meer verdienen dan dit salaris)

"Hebben mensen niet het recht om te bepalen hoe hun creativiteit gebruikt wordt?"

Het recht om te bepalen hoe ideëen gebruikt worden is eigenlijk het recht om het leven van anderen te manipuleren, en meestal wordt dit recht niet ten goede gebruikt.

Mensen die het principe van intellectueel eigendom goed hebben bestudeerd (zoals advocaten) zeggen dat er geen intrinsiek recht op intellectueel eigendom is. De soorten intellectueel eigendom erkend door de (Amerikaanse) overheid bestaan bij gratie van specifieke wetten gecreëerd voor specifieke doeleinden.

Het systeem van patenten bijvoorbeeld was uitgevonden om uitvinders aan te moedigen de details van hun uitvindingen openbaar te maken. Het doel was om de gemeenschap te helpen, niet de uitvinders. Toenertijds was de duur van 17 jaar voor een patent een een korte periode, als je keek naar het tempo van de technologische vooruitgang. Omdat patenten alleen belangrijk zijn voor fabrikanten, voor wie de prijs van een licentie niks is vergeleken met de kosten van het opzetten van het fabricageproces, zijn patenten niet schadelijk voor mensen die een gepatenteerd product gebruiken.

Het principe van copyright bestond in de oudheid niet; auteurs namen vrijelijk en vaak grote stukken tekst in hun eigen werk over. Dit was handig, en het is zelfs de enige manier waarop veel werken (gedeeltelijk) bewaard zijn gebleven. Het systeem van copyright werd geïntroduceerd om publiceren te bevorderen. In de tijd waarin het uitgevonden werd, toen boeken alleen goedkoop worden gekopiëeerd op een drukpers, deed het geen kwaad, omdat het de lezers niet hinderde.

Het recht van intellectueel eigendom bestaat alleen bij de gratie van de maatschappij, omdat gedacht werd, terecht of onterecht, dat de maatschappij in zijn geheel er op vooruit zou gaan. Maar eigenlijk dient voor elke situatie opnieuw een afweging gemaakt te worden. Hebben we er echt voordeel van? Wat voor rechten geven we de persoon in kwestie eigenlijk.

Programma's vandaag de dag verschillen aanzienlijk van de boeken van honderd jaar geleden. De gemakkelijkste manier om een programma te verspreiden is door het door iedereen te laten kopiëren. Een programma heeft zowel broncode als binaire code, waartussen een wezenlijk verschil bestaat. Een programma wordt gebruikt, en niet gelezen. Deze verschillen veranderen de situatie zo dat iemand die zijn recht op intellectueel eigendom uitoefent de maatschappij schaadt, zowel in materieel als in niet-materieel opzicht. Iemand in de positie om dit recht uit te oefenen zou dit niet moeten doen, ook al stelt de wet hem daartoe in staat.

"De competitie zorgt voor een hogere kwaliteit."

Competitie tussen bedrijven is te vergelijken met een marathon; door de winnaar te belonen moedigen we iedereen aan om harder te rennen. Als kapitalisme op deze manier werkt, werkt het goed, maar degenen die het systeem verdedigen nemen onterecht aan dat het altijd zo werkt.
Als de deelnemers vergeten waarom ze beloond worden, maar enkel nog tegen elke prijs willen winnen, gaan ze andere strategiën bedenken, zoals het aanvallen van andere deelnemers. En als een vechtpartij ontstaat, komen ze allemaal te laat bij de eindstreep.

Propriëtaire software is het morele equivalent van een vechtpartij onder marathondeelnemers. Helaas lijkt de enige scheidsrechter de vechtpartijen niet erg te vinden. Hij reguleert ze alleen ("voor elke dertig meter die je loopt mag je één kogel afvuren"). Hij zou ze eigenlijk uit elkaar moeten halen, en straffen uitdelen als ze zelfs maar proberen te vechten.

"Zal niet iedereen stoppen met programmeren, als ze geen geld krijgen?

Velen zullen programmeren zonder salaris. Programmeren heeft een grote aantrekkingskracht op sommigen, meestal degenen die er het beste in zijn. Er is geen gebrek aan goede muzikanten die blijven musiceren, hoewel ze weinig hoop hebben ooit er hun brood mee te verdienen.

Maar deze vraag is helemaal niet aan de orde. Programmeurs zullen nog steeds betaald krijgen, zij het minder. Dus de vraag moet zijn: wil er iemand programmeren voor een lager salaris? Gebaseerd op mijn ervaring kan ik zeggen: ja.

Tien jaar lang werkten veel van de beste programmeurs ter wereld op het Artificial Intelligence Lab voor veel minder geld dan dat ze elders konden krijgen. Ze kregen echter veel beloning in niet-geldelijke vorm: beroemdheid en waardering, bijvoorbeeld. En de mogelijkheid om hun creativiteit los te laten, hetgeen een beloning op zichzelf is.

Ze verlieten het AI lab pas toen ze de kans kregen om hetzelfde werk te doen voor meer geld.

Dit laat zien dat mensen bereid zijn om te programmeren voor andere zaken dan geld; maar als ze èn veel geld kunnen verdienen, èn interessant werk kunnen doen, dan gaan ze het verwachten. Slechtbetalende organisaties doen het slecht in vergelijking met goedbetalende, maar als er geen goedbetalende meer zijn hoeft dat niet zo te zijn.

"We hebben de programmeurs hard nodig. Als zij eisen dat we onze buren niet langer helpen, moeten we maar gehoorzamen."

Hoe hard we de programmeurs ook nodig hebben, aan dit soort eisen hoeft niemand te voldoen.

"Programmeurs moeten toch op de een of andere manier hun geld verdienen."

Op de korte termijn is dit waar. Er zijn echter vele manieren waarop een programmeur zijn brood kan verdienen zonder het recht om zijn programma te gebruiken te hoeven verkopen. Dit is de gebruikelijke manier, omdat het programmeurs en zakenlieden de meeste winst oplevert, maar niet omdat het de enige winstgevende manier is. Het is makkelijk om andere manieren te bedenken, als je je er even toe zet. Een paar voorbeelden:

Een fabrikant die een nieuw type computer op de markt brengt betaalt voor het vertalen van systeembesturingssoftware zodat deze ook op het nieuwe model werkt.

Het verkopen van onderwijs, begeleiding en onderhoudsdiensten kan ook werkgelegenheid bieden voor programmeurs.

Mensen die nieuwe ideëen hebben kunnen hun programma's verspreiden als freeware, en tevreden gebruikers om donaties vragen, of begeleidingsdiensten verkopen. Ik heb mensen ontmoet die op deze manier met succes hun brood verdienden.

Gebruikers met ongeveer dezelfde belangen kunnen gebruikersgroepen vormen, en contributie vragen. Een gebruikersgroep zou een programmeerbedrijf in dienst kunnen nemen om programma's te schrijven die de leden van de groep nodig hebben.

Allerlei soorten ontwikkeling kunnen worden betaald met een belasting op software:

Iedereen die een computer aanschaft betaalt x procent van de prijs als softwarebelasting. De overheid geeft dit aan een stichting die dit uitgeeft aan de ontwikkeling van software.

Maar als degene die een computer aanschaft zélf een schenking maakt aan de ontwikkeling van software, kan hij dit terugvragen van de belastingen. Hij kan een schenking doen aan het project wat hèm het best uitkomt, bijvoorbeeld een project waarvan hij ooit de resultaten hoopt te gebruiken. Hij kan dit bedrag terugvragen tot aan het maximale bedrag dat hij aan softwarebelasting heeft betaald.

De belastingtarieven zou kunnen worden bepaald door de belastingbetalers te laten stemmen, waarbij een stem zwaarde gewogen wordt naarmate de stemmer meer belasting betaald.

De gevolgen:

Op de lange termijn is het bevrijden van software een stap in de richting van een wereld zonder schaarste, waarin niemand erg hard moet werken om te kunnen leven. Mensen zullen vrij zijn om zich te richten op leuke bezigheden, zoals programmeren, nadat ze de nodige tien uur per week hebben besteed aan noodzakelijke dingen als wetgeving, familieberaad, robotreparatie en komeetverkennen. Er zal geen noodzaak zijn om met programmeren je brood te verdienen.

De hoeveelheid werk die de samenleving in haar geheel moet verrichten om haar totale productiviteit te bereiken is al enorm verminderd, maar hiervan heeft zich weinig vertaald in vrije tijd, omdat er nog veel productieve tijd nodig is om de `non-productieve' tijd mogelijk te maken. De hoofdoorzaken hiervan zijn de bureucratie en de strijd tegen competitie. Vrije software zal de effecten van deze twee oorzaken verminderen, althans op het gebied van de ontwikkeling van software. We moeten dit doen, zodat de technologische vooruitgang er voor kan zorgen dat wij minder hoeven te werken.


Voetnoten

(1) De verwoording was hier slordig. Bedoeld werd dat niemand voor toestemming om het GNU systeem te mogen gebruiken. Maar dat blijkt niet duidelijk uit de tekst, en dit wordt vaak geïnterpreteerd als dat GNU altijd voor niks of voor een klein bedrag moet worden verspreid. Dat was niet de bedoeling; verderop wordt de betaalde verspreiding van software genoemd als een manier om geld te verdienen. Daarom heb ik nu geleerd verschil te maken tussen `free' als in vrijheid en `free' als in gratis. Vrije software is software waarvan de gebruikers de vrijheid hebben het te verspreiden en veranderen. Sommigen zullen gratis exemplaren kunnen krijgen, anderen zullen voor exemplaren betalen - en als dat geld ten goede komt aan de ontwikkeling van de software, is dat nog beter. Het belangrijkste is dat iedereen die een exemplaar heeft de vrijheid heeft om het samen met anderen te gebruiken.

(2) Hier was ik ook onduidelijk over welke vorm van `free' er bedoeld werd. Wat er staat is op zich niet onwaar--het is mogelijk om gratis exemplaren van GNU software te krijgen, bijvoorbeeld van vrienden, of via het internet.

(3) Er bestaan nu al een aantal van dit soort bedrijven.

(4) De Free Software Foundation komt aan zijn geld door verspreiding, hoewel het een stichting is, en geen bedrijf. Als niemand besluit om exemplaren te verkrijgen door ze van de FSF te bestellen, betekent dit dat zij niet in staat zal zijn om haar werk te doen. Maar dit betekent niet dat propriëtaire beperkingen nodig zijn om iedere gebruiker tot betalen te dwingen. Als een klein deel van alle gebruikers via de FSF bestellen, is dat genoeg om de FSF drijvende te houden. Dus vragen we gewoon of de gebruikers ons op deze manier willen steunen. Heb jij het al gedaan?

(5) Een groep computerbedrijven is recent samen gaan werken om de ondersteuning van de GNU C Compiler te betalen.


Andere teksten om te lezen.


Return to GNU's home page.

FSF & GNU inquiries & questions to gnu@gnu.org. Other ways to contact the FSF.

Comments on these web pages to webmasters@www.gnu.org, send other questions to gnu@gnu.org.

Copyright notice above.
Free Software Foundation, Inc., 51 Franklin St - Fifth Floor, Boston, MA 02110, USA

Updated: 16 January 2000 prashant